Danimarka, Fransa və İtaliyadan olan beynəlxalq arxeoloqlar qrupu Suriyanın Həma şəhərində aşkar edilmiş qədim keramik çınqılları tədqiq ediblər. Araşdırmaya əsasən, artefaktlar eramızdan əvvəl 2500–2000-ci illərə aiddir və bir əsrə yaxın müddət ərzində muzey kolleksiyalarında müəyyən edilmədən saxlanılıb.
HİT.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Childhood in the Past" (CITP) elmi jurnalında dərc olunub.
Çınqıllar 4,5–6 santimetr uzunluğunda içi boş keramika tutacaqlardır. Onların üzəri spiral, zolaq və həndəsi formalı bəzəklərlə işlənib. Bəzi nümunələrin içindəki kiçik daşlar oyuncaqlar silkələndikdə səssiz və zərif bir səs yaradır, bu da onları müasir körpə çınqıllarına bənzədir.
"Bu çınqıllar körpələr üçün ideal idi – onlar balaca idi, kiçik əllərlə asanlıqla tutula bilirdi və çox yüksək səslə səslənmirdi. Böyüklər yəqin ki, ev işləri ilə məşğul olduqları vaxt uşaqları sakitləşdirmək üçün bu çınqıllardan istifadə edirdilər", deyə Danimarka Milli Muzeyinin əməkdaşı Dr. Mette Hald bildirib.
Bu tapıntı Həma şəhərinin erkən tunc dövründə – demoqrafik sıçrayışın yaşandığı bir mərhələdə formalaşdığına işarə edir. Həmin dövrdə şəhərin tikintisi genişlənmiş, küçələr daralmış və əhali, xüsusilə də uşaq sayı artmışdı. Bu vəziyyət çınqıl kimi oyuncaqlara olan tələbatı artırmış ola bilər.
Alimlərin fikrincə, bənzər çınqıllar Levantın digər qədim şəhərlərində də aşkarlanıb. Lakin Həmada tapılan nümunələr, özünəməxsus tutacaq dizaynına görə, bölgəyə xas unikal şimal Levant üslubunu əks etdirir.
Samir
