ABŞ getdikcə daha çox Benyamin Netanyahunun hökumətinin regional ambisiyaları üçün vəkil qüvvə rolunu oynadığından, bu, təkcə Amerikanın regionda hegemonluğunun tənəzzülünün əlaməti deyil, həm də qlobal təhlükəsizliyə və beynəlxalq nizamın gələcəyinə ciddi təhlükədir.
Ölkə.az xəbər verir ki, bu barədə İRNA-da dərc olunan “Amerika İsrailin Yaxın Şərqdəki etibarlı qüvvəsi” başlıqlı məqaləsində qeyd olunub.
“İkinci Dünya müharibəsinin sonundan bəri Amerikanın Yaxın Şərqdəki strategiyası enerji resurslarına nəzarət etmək, millətçi hərəkatları yatırmaq və qərbyönlü rejimləri dəstəkləmək üzərində qurulub”, - məqalədə qeyd olunur.
Məqalədə həmçinin vurğulanıb ki, 2003-cü ildəki İraq müharibəsindən sonra Amerika hegemonluğunun regionda tədricən tənəzzülünün əlamətləri getdikcə daha aydın görünür: “Bu arada, Çin və Rusiya kimi rəqib güclər boşluğu doldurdu. Türkiyə, Fransa və Avropa Birliyi kimi digər aktorlar da öz regional rollarını yenidən yaratmağa çalışırlar və bu geosiyasi boşluqda daim yeni oyunçular meydana çıxır.
Bu təlatümlü mühitdə Amerika elitaları yenidən öz standart həll yoluna qayıtdılar: militarizm. Lakin yeni olan Amerika siyasətinin özünün müstəqil strateji maraqlarından asılı olması deyil, daha çox onun İsrailin ideoloji və təhlükəsizlik gündəmlərinə uyğunlaşmasıdır”.
Nəşrin yazdığına görə, illərdir ki, İsrail həm yerli əhalisini səfərbər etmək, həm də Vaşinqtonun qeyd-şərtsiz dəstəyini təmin etmək üçün İranı “nüvə və terror təhlükəsi” kimi təqdim edir: “Amerikanın siyasi dairələrində İran günah keçisi, sanksiyalara, təxribatlara, kiberhücumlara və hətta hərtərəfli müharibəyə hazırlıqlara haqq qazandırmaq üçün alətə çevrilib.
İranla müharibə strateji zərurətdən deyil, üç əsas amildən qaynaqlanır: İsrail paranoyası, Amerika müharibəsini qızışdıran lobbilərin təsiri və Qərb hərbi sənayesinin doymaq bilməyən hərisliyi.
İmperiyaların tənəzzülə uğradığı dövrlərdə müharibələr tez-tez zəifləyən gücün müvəqqəti bərpaediciləri kimi çıxış edir. İqtisadi bərabərsizlik, siyasi məyusluq və geosiyasi geri çəkilmə kimi daxili böhranlarla üzləşən Birləşmiş Ştatlar böyük bir münaqişə vasitəsilə öz mövqeyini bərpa etməyə şirnikdir. Amma tarix göstərdi ki, bu müharibələr baha başa gəlir və nəticəsizdir. Onların əsl qalibləri yoxdur, yalnız ümumi uduzanlar var. 20-ci əsrin “Vyetnam sindromu”ndan əziyyət çəkən ABŞ XXI əsrdə də dəfələrlə eyni tələyə düşüb.
İsrail proksisi olmaq Amerikaya çox baha başa gəlir. İranla istənilən müharibə çox güman ki, digər regional gücləri münaqişəyə cəlb edəcək. Hörmüz boğazı və Fars körfəzində sabitliyi, qlobal enerji bazarlarını pozacaq. Yaxın Şərq enerji böhranı ilə Avropanın davam edən enerji problemlərinin kəsişməsində dərin iztirablara səbəb olacaq.
Bu kor-koranə dəstək yolunu davam etdirmək Amerikanın mənəvi legitimliyini və strateji müstəqilliyini məhv edəcək.
Əgər Birləşmiş Ştatlar həqiqətən sülh, sabitlik və region üçün daha yaxşı gələcək axtarırsa, kursunu dəyişməlidir. Lakin daha əsaslı dəyişiklik İsraili Amerikanın Yaxın Şərq siyasətinin mərkəzindən çıxarmaq olmalıdır.
Həqiqi sülh o zaman mümkündür ki, zorakılığın kökləri olan işğal, struktur bərabərsizlik və Qərb müstəmləkəçiliyi aradan qaldırılsın.
Bu, Amerikanın Yaxın Şərqə İsrailin obyektivindən deyil, Amerikanın öz strateji və mənəvi maraqları nöqteyi-nəzərindən baxışında ciddi paradiqma dəyişikliyini tələb edir.
Amerikanın, xüsusən də prezident Trampın dövründə ölkənin qarşısında duran seçim aydındır: imperiya, müharibə və təhlükəli müttəfiqdən asılılıq yolu ilə davam etmək, ya da azadlığa, sülhə və xarici siyasətdə müstəqilliyə doğru irəliləmək. Yaxın Şərqin və bəlkə də dünya nizamının gələcəyi bu seçimlərdən asılıdır”.
Mürtəza
Ölkə.az
