EN

Rusların indi Xarkovda törətdiklərini, almanlar 1941-45-də törətməmişdilər...

...2022-ci ilin fevralında Xarkov rus işğalçıları qarşısında möhkəm dayandı və onlara qarşı mübarizəni davam etdirir. Şəhər amansızcasına atəşə tutulur...

Amma o vaxt almanlar Sovetlə İttifaqına hücum edərkən, Xarkovu Rusiyanın indi bombaladığıkimi bombalamamışdı.

SİA-nın məlumatına görə, bu barədə tarix tədqiqatçısı Andrey Paramonov Suspilne-ə müsahibəsində danışıb.

Tarixçi xatırladıb ki, İkinci Dünya Müharibəsi zamanı almanlar Xarkovu tuta biliblər, ona görə də 1941-ci illə 2022-ci il şəhərini müqayisə etmək tamamilə düzgün deyil.

Paramonov qeyd edib ki, faşistlərin Xarkovu tutacağına dair ilkin şərtlər yarananda SSRİ rəhbərliyi müdafiə qabiliyyəti üçün vacib olan zavodları boşaltmağa başlayıb.

İnsanlara heç bir izahat verilməyib və onlar öz mülahizələri ilə qərar veriblər.

...İnsanlar gördülər ki, Ukraynanın digər ərazilərindən, Kiyev və Poltava vilayətlərindən çoxlu sayda qaçqınlar şəhərin yaxınlığında toplaşır. Müxtəlif hesablamalara görə, Xarkovda 300-400 min belə qaçqın var. Xarkov Sovet İttifaqında sənaye müəssisələrinin sayına görə üçüncü şəhər idi.

Tarix tədqiqatçısının fikrincə, o zaman Qırmızı Ordunun Xarkovla bağlı strategiyası olmayıb. Sovet qoşunları təkcə Severski Donets çayının arxasına deyil, həm də artıq əsas müdafiə xəttinin yerləşdiyi Oskol çayının arxasına çəkilməyi planlaşdırırdı.

Sonra əsas körpülər partladılıb. Bu, üç gün çəkib və oktyabrın 24-də alman qoşunları Xarkova daxil olublar.

...Şəhərin mərkəzi hissəsində sözün əsl mənasında bir neçə saatlıq döyüş gedib, çünki Qırmızı Ordunun bəzi bölmələri fürsəti əldən verərək Xarkovu tərk edə bilməmişdilər.

...O zaman Sobornaya meydanındakı Qırmızı Ordu Evi, univermaq və şəhərin mərkəzi hissəsində o vaxtkı Moskovski prospektinin başlanğıcında yerləşən bəzi yaşayış binaları zədələnmişdi...”feso”...

Paramonov onu da qeyd edib ki, o zaman silahlar, demək olar ki, indiki müharibədəki kimi idi - tanklar və artilleriya... Çoxsaylı buraxılış raket sistemləri də yeni istifadəyə verildiyi üçün daha az miqdarda olsa da istifadə edilirdi.

...İndikindən fərqli olaraq, o zaman qanadlı və ballistik raketlər yox idi.

Tarixçi qeyd edib ki, alman hərbi hava qüvvələri Xarkovu rusların indiki qədər güclü bombalamadı – onlara şəhərin toxunulmazlığı lazım idi.

...Onlar qovşaq stansiyalarını məhv edə bilərdilər ki, fabrik və zavodlardan avadanlıqları Xarkovdan götürmək imkanları azalsın.

Ukraynalı tarixçi etiraf edir ki, hələ o vaxt Xarkov əhli (nəinki təkcə Xarkov əhli –A.B.) təbii ki, indiki qədər əziyyət çəkmirdi, çünki belə güclü aviasiya və ya hərbi sursat yox idi. bombalar, lakin onlar indiki qədər güclü deyildilər...

...Mütəxəssis əlavə edib ki, ruslar indi başa düşürlər ki, Xarkovu işğal etmək iqtidarında deyillər, ona görə də onu Hələbə çevirirlər, yəni dağıdırlar...

Əli Babayev

Chosen
0
sia.az

1Sources