“2025-ci il mayın 6-dan 7-nə keçən gecə, Cənubi Asiyada bir çox insanın yaddaşında lazımsız əzab və qarşısı alına biləcək gərginlik kimi qalacaq. Muridke, Kotli, Müzəffərabad və Bahavalpur şəhərlərində insanlar yuxuda olarkən Hindistan qırıcı təyyarələri Nəzarət Xəttini keçərək, Yeni Dehlinin “terrorçu infrastrukturları” adlandırdığı obyektləri hədəf aldı. Lakin dünya şahidi oldu ki, nəticədə qadın və uşaqlar da daxil olmaqla günahsız insanların həyatına son qoyan mülki ərazilər, o cümlədən bir məscid bombalandı”
Bunu Moderator.az-a açıqlamasında pakistanlı fəal Qeysər Nəvvab bildirib
Onun sözlərinə görə, Hindistanın bu hücumu "güc nümayişi" kimi təqdim etməsi əslində mülki infrastruktur və dini obyektlərə qarşı vəhşi bir hərəkət idi və Cenevrə Konvensiyalarının pozulması ilə yanaşı, münaqişənin istənilməyən səviyyələrə yüksəlməsi riskini daşıyır:
“Bu hərəkət təkcə Pakistanın suverenliyini pozmur, həm də BMT Nizamnaməsi və beynəlxalq humanitar hüquq ruhuna ziddir. Hindistan hökumətinin bu hücumu əsaslandırmaq üçün göstərdiyi səbəb — 22 aprel tarixində Pahalgamda baş vermiş və 26 nəfərin həyatına son qoyan hücum — beynəlxalq hüquq baxımından proporsionallıq və lazımi araşdırma prinsiplərinə cavab vermir. Həmin hücum hələ də şəffaf və müstəqil şəkildə araşdırılmayıb. Hindistan isə ikitərəfli və ya beynəlxalq mexanizmlərlə hüquqi yolları seçmək əvəzinə, birtərəfli hərbi əməliyyata üstünlük verdi. Bu hücuma cavab olaraq Pakistan Hərbi Hava Qüvvələri (PHHQ) azı beş Hindistan qırıcı təyyarəsini vurdu və Hindistan ordusuna məxsus mühüm bir komanda məntəqəsinə zərbə endirdi.Bu, qisas deyil, özünümüdafiə aktı idi və aydın mesajla həyata keçirildi: Pakistan sülh istəyir, lakin suverenliyindən imtina etməyəcək. Bu hadisə, bölgənin qarşısında dayanan əlaqəlilik, dayanıqlı inkişaf və regional əməkdaşlıq ideallarından nə qədər uzaq olduğumuzu göstərir. Hər bir hava hücumu, hər bir mülki itkisi və hər bir gərginlik bizi Cənubi Asiyanın ehtiyac duyduğu ortaq rifahdan daha da uzaqlaşdırır. Bu, sadəcə ərazi mübahisəsi məsələsi deyil. Hərbi gərginliyin dalğavari təsirləri su təhlükəsizliyi, ticarət, ətraf mühitin pisləşməsi və gənclərin hərəkətliliyi kimi sahələrdə də hiss olunur. Hindistanın Çenab çayı üzərində yerləşən Baglihar su anbarından su axınını dayandırmaq qərarı — birtərəfli addım — Pakistanın aşağıda yerləşən bölgələrində ekoloji və humanitar təhlükəsizliyi daha da gərginləşdirir. Hidroloqların fikrincə, belə müdaxilələr Pəncab və Sinddə 5 milyon akr əkin sahəsinə su verilməsini azalda bilər, minlərlə fermerin dolanışığını təhlükə altına alar".
Pakistanlə xatırladıb ki, suyun bu şəkildə silaha çevrilməsi həm etik deyil, həm də təhlükəlidir və Hindistanla Pakistan arasında nadir müvəffəqiyyətli əməkdaşlıq nümunələrindən biri olan İndus Sular Müqaviləsinin ruhuna ziddir:
“Multilateral platformalar bu zorakılığı pisləməli və dərhal atəşkəsin əldə olunmasına yardım etməlidir. Biz tərəf seçmək məcburiyyətində deyilik; biz sülhü seçməliyik. Beynəlxalq ictimaiyyətin səssizliyi bu cür pozuntuları daha da təşviq edəcək. Hələ də geri çəkilmək üçün zaman var. Nə qədər çətin olsa da, diplomatik dialoq yeganə davamlı həll yoludur. İkinci dərəcəli diplomatiya, gizli danışıqlar və etibarlı üçüncü tərəflərin neytral vasitəçiliyi bərpa edilməli və dəstəklənməlidir. Eyni zamanda, vətəndaş cəmiyyəti təşkilatları, gənclər forumları və regional beyin mərkəzləri dialoqun aparılmasında səlahiyyətləndirilməlidir. Əgər Hindistan regionda lider olmaq istəyirsə, o zaman bu liderlik özünü yetkinlik, məsuliyyət və diplomatiya ilə göstərməlidir. Cənubi Asiya bəşəriyyətin beşdə birinə ev sahibliyi edir. Biz keçmişimizin girovu olaraq qala bilmərik. Qarşılıqlı hörmət, hüququn aliliyi və ortaq inkişaf üzərində qurulmuş gələcəyi qucaqlamağın vaxtıdır”.
Mehin Mehmanqızı
