Dollar ucuzlaşdıqca qızıl bahalaşır. Belə ki, dollar indeksi (ABŞ-ın ticarət tərəfdaşı olan altı ölkənin valyuta səbətinə nisbətdə məzənnəsi) 0,41% azalaraq 99,62 bənd təşkil edib. Dolların zəifləməsi digər xarici valyuta sahiblərinin qızıla tələbini artırır. ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin may iclası bu həftəyə planlaşdırılıb. CME Group-un məlumatına görə, analitiklərin əksəriyyəti (94,8%) tənzimləyicinin əsas dərəcəsini illik 4,25-4,5% səviyyəsində saxlayacağını, sorğuda iştirak edənlərin qalan hissəsinin isə 4-4,25%-ə endirilməsini gözləyir. Uçot dərəcəsinin ölçüsü ilə bağlı qərarlar dolların məzənnəsinə təsir göstərə bilər.Bəs bu qeyri-müəyyənliklər dövründə manatı nə gözləyir?
Moderator.az-a açıqlamasında iqtisadçı Xalid Kərimli bildirib ki, ABŞ Federal Ehtiyat Sisteminin (FED) rəhbərinin son çıxışlarından belə görünür ki, qurum hələlik gözləmə mövqeyini qorumağa üstünlük verir:
“Çünki hazırda qeyri-müəyyÉ™nliklÉ™r kifayÉ™t qÉ™dÉ™r çoxdur. FED rÉ™hbÉ™ri hesab edir ki, hazırda faiz dÉ™rÉ™cÉ™si nÉ™ çoxdur, nÉ™ dÉ™ az – yÉ™ni yaxşı bir sÉ™viyyÉ™dÉ™dir vÉ™ gözlÉ™mÉ™k daha mÉ™qsÉ™dÉ™uyÄŸundur. Onun yanaÅŸması belÉ™dir ki, É™vvÉ™lcÉ™ vÉ™ziyyÉ™t aydınlaÅŸmalıdır: ticari müharibÉ™lÉ™rin istiqamÉ™ti necÉ™ olacaq vÉ™ s”.
İsqisadçının sözlərinə görə, FED-in faiz dərəcələri ilə bağlı hazırkı qərarı Azərbaycana xüsusi təsir göstərməyəcək:
“Çünki dollar son bir ildÉ™, xüsusilÉ™ ilin É™vvÉ™lindÉ™n bu günÉ™ qÉ™dÉ™r tÉ™xminÉ™n 10 faizÉ™dÉ™k ucuzlaşıb – 1,12 vÉ™ ya 1,13 sÉ™viyyÉ™sindÉ™n gerilÉ™yib. Dolların ucuzlaÅŸması manata mÉ™nfi tÉ™sir göstÉ™rmir, çünki manat da dollarla birlikdÉ™ ucuzlaşır. Bu isÉ™, É™slindÉ™, maliyyÉ™ baxımından müəyyÉ™n rahatlıq yaradır, baxmayaraq ki, inflyasiyanı artırır. Dolların ucuzlaÅŸması idxal mÉ™hsullarını bahalaÅŸdırır vÉ™ É™halinin alıcılıq qabiliyyÉ™tinÉ™ tÉ™sir göstÉ™rir. DigÉ™r tÉ™rÉ™fdÉ™n isÉ™, bu vÉ™ziyyÉ™t ölkÉ™nin qeyri-neft ixracına müsbÉ™t tÉ™sir edir. Bu baxımdan, dolların daha da ucuzlaÅŸması ölkÉ™ üçün maliyyÉ™ baxımından problem yaratmır, lakin inflyasiya riski mövcuddur. Dolların yaxın zamanda bahalaÅŸması ehtimalı isÉ™ hÉ™lÉ™ ki real görünmür. Bu, daha çox ABÅž-Çin ticarÉ™t danışıqlarının gediÅŸindÉ™n vÉ™ FED-in gÉ™lÉ™cÉ™k qÉ™rarlarından asılı olacaq. ÜmumiyyÉ™tlÉ™, ilin É™vvÉ™lindÉ™n dollar 10 faizÉ™ qÉ™dÉ™r ucuzlaÅŸdığı üçün, yüngül bir bahalaÅŸma olsa belÉ™, bunun manatın mÉ™zÉ™nnÉ™sinÉ™ ciddi tÉ™siri olmayacaq. YÉ™ni FED-in cari qÉ™rarının manat üzÉ™rindÉ™ xüsusi bir tÉ™siri gözlÉ™nilmir”.
Mehin Mehmanqızı