EN

İlk yol niÅŸanları necÉ™ meydana çıxıb? – Maraqlı TARİX

Hər hansı bir yol nişanının əsas vəzifəsi yol iştirakçısını məlumatlandırmaqdır: qarşıda təhlükəli hissənin olması, kəsişmənin kəsişmə tezliyi, icazə verilən sürət, yaşayış məntəqəsinin adı və növbəti birinə qədər olan kilometrlərin sayı və s.

İlk tam hüquqlu yol niÅŸanları Romanın mÉ™rkÉ™zinÉ™ dÉ™qiq mÉ™safÉ™ni göstÉ™rÉ™n milepostlar (bu, bir nöqtÉ™dÉ™n digÉ™rinÉ™ olan mÉ™safÉ™ni göstÉ™rÉ™n dirÉ™kdir – red.) olub. Yeri gÉ™lmiÅŸkÉ™n, bütün yolların hara apardığı haqqında məşhur deyim dÉ™ buradan gÉ™lir.

Ölkə.az Lent.az-a istinadla xəbər verir ki, Roma İmperiyasında yaşayış məntəqələrinin adları olan lövhələr də var idi, lakin onlar indikindən fərqli görünürdülər: tanrıları, filosofları, şairləri, rəssamları və siyasi xadimləri əks etdirən çoxsaylı mərmər heykəllər, digərləri ilə yanaşı, şəhər və kəndləri təyin etmək üçün istifadə edilib ki, bu da postamentdəki yazıda aydın şəkildə ifadə edilib.

Hələ o zaman, yol inşaatçıları başa düşdülər ki, səyahət edənlərin coğrafi arayışla bağlı köməyə ehtiyacı var, qarşıdan gələn marşrutun uzunluğu haqqında aydın təsəvvür yaradır. İki min il keçsə də, prinsip dəyişməyib: şəhərin və ya rayonun girişindəki stel hələ də səyahətçiyə onun yeri barədə məlumat verir.

Orada, Romada yollarda xaosu tənzimləmək üçün ilk cəhdlər də olub: bəzi küçələrdə birtərəfli hərəkət tətbiq olunub və kəsişmələrin kəsişmə qaydası xüsusi dəstə tərəfindən müəyyən edilib, müasir yol nəzarətçiləri və işıqforların prototipi.

Yeri gəlmişkən, Romanın mərkəzində iş saatlarında araba ilə getmək qadağan edilib və şəhərdən kənarda olanlar nəqliyyatlarını şəhərdən kənarda saxlamalı olublar. Piyada deyil, rahatlıqla səyahət etmək istəyirsinizsə, qədim Roma taksisinə xoş gəlmisiniz, dörd nəfərin apardığı palankin heç də pulsuz deyilmiş.

AvtosÉ™fÉ™rbÉ™rlik 

Yollarda özüyeriyÉ™n arabalar görünÉ™nÉ™ qÉ™dÉ™r qÉ™dim Roma yol infrastrukturu kifayÉ™t olub. HÉ™r bir É™yalÉ™tdÉ™ vÉ™ ayrı-ayrı ÅŸÉ™hÉ™rlÉ™rdÉ™ yalnız yerli sakinlÉ™r üçün baÅŸa düşülÉ™n öz É™lamÉ™tlÉ™ri ortaya çıxıb. HÉ™r bir avropalı öz yolu ilÉ™ yaÅŸayıb vÉ™ sÉ™yahÉ™t edib. 

Ancaq 20-ci É™srin É™vvÉ™llÉ™rindÉ™ vÉ™ziyyÉ™t kökündÉ™n dÉ™yiÅŸmÉ™yÉ™ baÅŸlayıb: at arabalarının, vaqonların vÉ™ arabaların ilk avtomobillÉ™rÉ™ yaxınlığı çox sayda qÉ™zaya sÉ™bÉ™b olub vÉ™ bu, hakimiyyÉ™ti sözün É™sl mÉ™nasında yolun təşkili ilÉ™ məşğul olmaÄŸa mÉ™cbur edib. 

1909-cu ildÉ™ ParisdÉ™ ilk dörd yol niÅŸanını özündÉ™ É™ks etdirÉ™n AvtomobillÉ™rin hÉ™rÉ™kÉ™ti üzrÉ™ beynÉ™lxalq Konvensiya qÉ™bul edilib: “qeyri-bÉ™rabÉ™r yol”, “kÉ™siÅŸmÉ™”, “dÉ™mir yolu ilÉ™ kÉ™siÅŸmÉ™”, “tÉ™hlükÉ™li döngÉ™”. Bunlar mavi vÉ™ ya qara kvadratlar olub, onların üzÉ™rindÉ™ tÉ™svir aÄŸ boya ilÉ™ boyanıb - gecÉ™ görünmÉ™si üçün vÉ™ quraÅŸdırmanın sÉ™bÉ™bi 250 metr É™vvÉ™l yerləşdirilmÉ™li idi. 1926-cı ildÉ™ iki yeni niÅŸan meydana çıxıb: "STOP" analoqu vÉ™ "qorunmayan dÉ™mir yolu keçidi". 

NövbÉ™ti mÉ™rhÉ™lÉ™ 1968-ci il Vyana Konvensiyası, yol hÉ™rÉ™kÉ™ti qaydalarını standartlaÅŸdırmaq üçün beynÉ™lxalq müqavilÉ™ olub. 1968-ci il noyabrın 8-dÉ™ keçirilÉ™n hÉ™min konfransda niÅŸanları birləşdirÉ™n yol niÅŸanları vÉ™ siqnalları haqqında konvensiya imzalanıb: bundan sonra dünyanın istÉ™nilÉ™n ölkÉ™sindÉ™n olan hÉ™r bir sürücü üçün baÅŸa düşülÉ™n universal yol “É™lifbası”ndan istifadÉ™ etmÉ™k tÉ™klif edilib. 

Bütün işarələr xəbərdarlıq, qadağanedici, məcburi, məlumat xarakterli, habelə prioritet və xüsusi göstəriş nişanlarına, xidməti və əlavə məlumat nişanlarına bölünüb.

Maraqlıdır ki, bütün ölkÉ™lÉ™r Vyana Konvensiyasını imzalamayıb vÉ™ daha az sayda ölkÉ™ onu ratifikasiya edib: mÉ™sÉ™lÉ™n, ABÅž, Böyük Britaniya, Çin vÉ™ Avstraliya “özlÉ™rininki ilÉ™” qalıb.

Chosen
0
2
olke.az

3Sources