Beynəlxalq Bərpa Olunan Enerji Agentliyinin (IRENA) yeni illik statistik hesabatında Orta Asiya dövlətlərinin bərpa olunan enerji istehsalında artım olduğu qeyd edilib.
Hafta.az-ın yazdığına görə, son 10 ildə Tacikistan bərpa olunan enerji mənbələrinin (RES) quraşdırılmış gücünü 15,8 faiz artırıb. Qeyd olunur ki, respublikada bərpa olunan enerji mənbələrinin ümumi gücü 2015-ci ildəki 4957 meqavatdan (MVt) 2024-cü ildə 5738 MVt-a yüksəlib.
Mərkəzi Asiya ölkələri arasında bərpa olunan enerji potensialında ən güclü artım Özbəkistanda baş verib – 174,5 faiz (2015-ci ildəki 1882 MVt-dan 2024-cü ildə 5166 MVt-a qədər). Belə əhəmiyyətli artım yeni günəş elektrik stansiyalarının (ümumi gücü 2275 MVt), su elektrik stansiyalarının (511 MVt) və külək elektrik stansiyalarının (500 MVt) yaradılması ilə izah olunur. Bu dövrdə ölkənin ümumi elektrik enerjisi tutumunda bərpa olunan enerji mənbələrinin payı 14,2 faizdən 24,4 faizə yüksəlib.
Qazaxıstanda bərpa olunan enerji mənbələrinin quraşdırılmış gücü də əhəmiyyətli dərəcədə - 93,1 faiz artıb (2015-ci ildəki 2807 MVt-dan 2024-cü ildə 5419 MVt-a qədər). Artım əsasən yeni külək elektrik stansiyalarının (gücü 1336 MVt), günəş elektrik stansiyalarının (1139 MVt) və su elektrik stansiyalarının (132 MVt) tikintisi hesabına əldə edilib. Ölkənin ümumi elektrik enerjisi tutumunda bərpa olunan enerji mənbələrinin payı 2015-ci ildəki 13,2 faizdən 2024-cü ildə 22 faizə yüksəlib.
Qırğızıstanda bərpa olunan enerji mənbələrinin quraşdırılmış gücü isə əksinə, 11,4 faiz azalıb (2015-ci ildəki 3677 MVt-dan 2024-cü ildə 3258 MVt-a enib). IRENA nəşri bu dəyişikliyin nə üçün baş verdiyini açıqlamır.
Türkmənistanda bərpa olunan enerji obyektlərinin ümumi gücü 2015-ci ildə cəmi 1 MVt, 2024-cü ildə isə 2 MVt təşkil edib.
Tacikistan prezident Emoməli Rəhmon hökumətin bu yaxınlarda keçirilən işçi iclasında qeyd edib ki, müstəqillik illərində elektrik enerjisi istehsal gücünün artırılması, enerji sisteminin infrastrukturunun gücləndirilməsi, elektrik enerjisinə qənaət və səmərəli istifadə məqsədilə 89 milyard somoni (8,5 milyard dollar) dəyərində 36 dövlət investisiya layihəsi həyata keçirilib.
O, bu dövrdə ölkədə 2 min MVt-dan çox yeni gücün istifadəyə verildiyini, elektrik enerjisi istehsalının həcminin 1991-ci ildəki 17 milyard kilovat-saatdan 2024-cü ildə 22,4 milyard kilovat-saata yüksəldiyini vurğulayıb.
Qeyd edək ki, 1991-ci ildə ölkənin elektrik stansiyalarının quraşdırılmış gücü 4413 MVt olub. Müvafiq olaraq, müstəqillik illərində ölkədə quraşdırılmış elektrik enerjisi gücü 45,3 faiz, istehsal isə 31,7 faiz artıb.
