Pakistan və Hindistan müharibə edərsə, 100 milyon insan ölə bilər – QORXUNC SENARİ

Cənubi Asiya – bir tərəfdə qədim sivilizasiyalar, digər tərəfdə isə XXI əsrin çağdaş ambisiyaları. Bu regionda Hindistan və Pakistan arasında dondurulmuş, amma hər an partlaya biləcək bir münaqişə mövcuddur. Kəşmir məsələsi sadəcə sərhəd problemi deyil, artıq iki nüvə dövlətinin qırmızı xətti halına gəlib.

Bizim.Media xəbər verir ki, tarixdə bir çox müharibələr baş verib, amma Hindistan və Pakistan arasında baş verəcək növbəti müharibə – bəlkə də sonuncu ola bilər.

Tarixi fon: Qanla yazılmış sərhədlər

1947-ci ildə Britaniya imperiyasının süqutu ilə Hindistan və Pakistan ayrı-ayrı dövlətlərə çevrildi. Lakin ayrılıq qanlı oldu – təxminən 2 milyon insan həyatını itirdi, 14 milyondan çox insan qaçqına çevrildi. Kəşmir bölgəsi isə bu ayrılığın "yetim qalan" torpağına çevrildi.

Bundan sonra 1947, 1965, 1971 və 1999-cu illərdə bu iki dövlət arasında birbaşa müharibələr baş verdi. Ancaq bugünkü fərq odur ki, hər iki ölkə artıq nüvə silahlarına malikdir.

Nüvə gücü: Səssiz, lakin ölümcül arsenal

Bugün Hindistanın təxminən 160, Pakistanın isə 165 nüvə başlığı olduğu təxmin edilir. Bu silahlar yalnız bir şəhəri yox, bütöv regionu, hətta planetin iqlimini dəyişə biləcək gücə sahibdir.

İkisi arasında baş verəcək müharibə zamanı təkcə bir neçə nüvə zərbəsi ilə:

100 milyon insan bir neçə saat ərzində ölə bilər,

Qlobal temperatur 1.5-2 dərəcə düşə bilər (nüvə qışı),

Yerin üst qatında 5 il məhsul yetişməyə bilər,

Ümumdünya iqtisadiyyatı 30-40% çökə bilər.

Bu, yalnız bir regionun yox, bəşəriyyətin faciəsi olacaq.

"Nüvə Qışı": Sakit, görünməyən soyqırımı

Elm adamları nüvə silahlarının istifadəsi ilə yaranacaq tüstünün stratosferdə qalaraq günəş işığını kəsəcəyini deyirlər. Bu hal nüvə qışı adlanır. Qara buludlar bir neçə il ərzində Yer kürəsinin üzərini örtsə, planetin ekosistemi pozular, ərzaq zənciri çökər və aclıq bəşəriyyəti məhv edə bilər.

BMT-nin hesablamalarına görə, belə bir ssenari dünyada 2 milyard insanı ac buraxa bilər. Ən çox əziyyət çəkən isə onsuz da inkişafdan geri qalan ölkələr olacaq – yəni, yenə yoxsullar, yenə uşaqlar.

İtirilənlər: Sadə insanların dramı

Hər statistikaya baxanda unutduğumuz bir şey var – rəqəmlərin arxasında insanlar dayanır.

Lahorda məktəbə gedən 7 yaşlı Amina

Dehlidə yeni nişanlanan 22 yaşlı Karan

Kəşmirdə buzlu səhərlərdə çörək satan 65 yaşlı Abdul

Onlar siyasətçi deyil, əsgər deyil. Amma müharibənin ilk qurbanı həmişə günahsız insanlar olur.

Sülh imkanı: Qorxunun yox, ağılın dili

Hindistan və Pakistan arasında ticarət əlaqələrinin yenidən qurulması, ortaq su resursları üzrə dialoqlar, mədəni mübadilələr – bütün bunlar qarşıdurmanı azaltmaq üçün real vasitələrdir. Hind və Pəncab musiqisinin birliyi, Kəşmir ədəbiyyatının ortaq tarixi, ictimaiyyətin sülh istəyi – siyasətçilərə mesajdır: xalq savaş yox, sabitlik istəyir.

Seçim – həyat, ya ölüm

Pakistan və Hindistan arasında baş verəcək növbəti savaş yalnız iki ölkəni yox, bütün bəşəriyyəti qaranlığa sürükləyə bilər. Hələ də gec deyil. Diplomatiya, empatiya və insan həyatı – siyasətin mərkəzində bunlar olmalıdır.

Çünki 100 milyon insanın həyatı – bir qərarla başlaya və ya bir qərarla xilas ola bilər.

Bizim.Media