Təəccüblənəcəksiniz, amma sağlam bir insanın tərinin praktiki olaraq heç bir qoxusu yoxdur. Bədənimizin qoxusu hər bir insan üçün fərdi olan feromonlar və dəri bakteriyalarının tərkibi ilə təmin edilir. Bu bakteriyalar həddindən artıq aktivləşərsə, tərdə xoşagəlməz bir qoxu yaranacaq.
Həmçinin, kəskin qoxu stress, qıcıqlanma, digər emosiyalar, yemək vərdişlərindəki dəyişikliklər və s. ilə bağlıdır, bəzən hətta bədəndə xəstəliklərin mövcudluğunu göstərir. Əsas odur ki, bu siqnalları vaxtında tanıya bilək.
Sağlamlıq
Əgər tər qoxunuz və ya onun ifrazının intensivliyi kəskin şəkildə dəyişibsə, buna mütləq fikir verməlisiniz. Tiroid və cinsi vəzlərin hormonları, sinir sistemi və hipotalamus bədənimizdəki bu mühüm mexanizmdən məsuldur. Ona görə də tərləmədə hər hansı dəyişiklik bu yerlərdə hardasa problem olduğunu göstərir.
Səbəb dəqiq nə ola bilər? Pozuqluqların bəzi ümumi əlamətləri
tərdən ammiak kimi iy gəlir ("pişik qoxusu") - bu böyrək patologiyasını və ya mədədə Helikobakter pilori bakteriyasının mövcudluğunu göstərə bilər;
aseton qoxusu diabetin əlamətlərindən biridir;
çürük qoxu - belə bir iy mədə və ya bağırsaqla bağlı problemləri göstərə bilər;
xlor qoxusu və ya "balıq qoxusu" - qaraciyər problemləri;
turş, sirkə qoxusu - mümkün D vitamini çatışmazlığı və ya vərəm;
"qocalıq qoxusu" - metabolik pozuqluğu, fenilketonuriyanı göstərir.
Qoxu ilə yanaşı, tərləmə miqdarına da diqqət yetirməlisiniz. Hiperhidroz və ya həddindən artıq tərləmə tez-tez tiroid hormonlarının həddindən artıq istehsalı, menopoz və hipertoniya zamanı müşahidə olunur.
Hiperhidrozun başqa bir ümumi səbəbi stresdir. Streslə qarşılaşdığımız zaman bədənimizdəki daha böyük apokrin vəzlər daha çox tər istehsal etməyə başlayır. Hətta stress tərləməsi kimi bir şey də var ki, buna tez-tez "soyuq tər" deyilir. Bu, insanın qorxu, narahatlıq, qəfil sevinc və s. kimi emosional stimullara dərhal reaksiyasıdır.
Belə vəziyyətlərdə tərləmə adi haldan dəfələrlə daha sürətli baş verir və adətən kəskin qoxu ilə müşayiət olunur. "Soyuq tər" bütün bədəndə ifraz oluna bilər. Lakin tər vəzilərinin maksimum konsentrasiyası qoltuqaltı nahiyədə cəmləşir. Üzdə, ovuclarda və ayaqlarda da tər görünə bilər. Bu cür tərləmə tamamilə normaldır.
Şəxsiyyət
Məlum olub ki, tər təkcə sağlamlıq haqqında deyil, hətta insanın şəxsiyyəti haqqında da çox şey deyə bilər. Nə yeyir, nə geyinir, hansı vərdişləri var? Bütün bu suallara ətrafınızdakıları diqqətlə dinləsəniz, daha doğrusu, hətta burnunuzu çəksəniz cavab verə bilərsiniz.
Məsələn, lobya, Brüssel kələmi, soğan və sarımsaq tərdə xoşagəlməz qoxunun yaranmasına səbəb ola bilər. Bu siyahıya bəzi ədviyyatlar da daxildir, məsələn, xardal, kori və acı bibər.
Xoşagəlməz qoxunun digər ümumi səbəbi sintetik materiallardan hazırlanmış paltar geyinməkdir. Bu parça tərin təbii buxarlanmasının və hava axınının qarşısını alır. Bu, bakteriyaların inkişafı üçün əlverişli mühit yaradır ki, bu da öz növbəsində xoşagəlməz qoxuya səbəb olur.
Qeyri-adi tər qoxusu dərmanların istifadəsindən də yarana bilər: antidepresantlar, antibiotiklər, antihipertenziv dərmanlar, antihistaminiklər.
Digər vacib amil pis vərdişlərdir, məsələn, həddindən artıq spirt istehlakı da tərin qoxusuna xüsusi təsir edir.
Bütün bunlardan aşağıdakı nəticəni çıxara bilərik. Əgər pis qoxuya sahib olmaq istəmirsinizsə, bunları etməlisiniz: sağlamlığınıza nəzarət edin və vaxtında həkimə müraciət edin, stresdən qaçın, pis vərdişləri həyatınızdan çıxarın və pəhrizinizi idarə edin. Bu zaman sağlamlığa və xoş ətirə zəmanət verilir!
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
