Bakı, 7 may, AZƏRTAC
“Mənim məqsədim Altsheymer xəstəliyini müalicə etmək deyil, sadəcə ondan əziyyət çəkənlərin və onların ailələrinin həyatını yaxşılaşdırmaq, eləcə də xəstəliyin əsasını təşkil edən mexanizmləri dərk etmək üçün yeni yollar açmaqdır”, - deyə Çjetsyan əyalətindəki Hançjou Tsüşil Özəl xəstəxanasının plastik cərrahı doktor Se Cinpin bildirib.
AZƏRTAC İspaniyanın “ABC” qəzetinə istinadla xəbər verir ki, Çin bu xəstəliyin effektiv müalicəsinin və onunla bağlı təcrübənin təkmilləşdirilməsinin yeni, əvvəllər araşdırılmamış yolunu kəşf edib. Elm bu neyrodegenerativ xəstəliyə qarşı mübarizədə müəyyən uğurlar əldə edir. Amma əhalinin mütərəqqi qocalması səbəbindən yaxın illərdə xəstəliyə yoluxma hallarının sayı həndəsi silsilə şəklində artacaq.
Se Cinpinin mübahisəli təklifi Altsheymer xəstəliyinə səbəb olan beta-amiloid protein lövhələri də daxil olmaqla tullantıların və ya zərərli maddələrin daxil olmasının qarşısını almaq üçün ekstrakranial cərrahiyyə yolu ilə beynin limfa sisteminin drenajını nəzərdə tutur. Onun komandası xəstə üçün qalxanvari vəzi əməliyyatı ilə eyni riskləri daşıyan və 45 min dollara başa gələn bu cərrahi strategiyadan istifadə edərək artıq Çində 600 xəstəni əməliyyat edib.
Çinli cərrah qeyd edir ki, əməliyyatlar zamanı o, təsadüfən dərin boyun nahiyəsində dəyişmiş toxuma və limfa düyünlərinin mövcudluğunu görüb. “Təhlükəsiz və risksiz olduğundan əmin olduqdan sonra genişlənmiş və lokal olaraq tıxanmış limfa kanallarını boyun venalarına birləşdirmək qərarına gəldim (dərin boyun limfa venoz anastomozu (dcLVA) həyata keçirməklə) və eyni zamanda, bəzi dəyişmiş limfa düyünlərini də götürdüm. Limfatik toxumalar kəsildikdə, tıxanmış limfa mayesi təsiredici qüvvə ilə çıxdı. Əməliyyatdan sonra xəstələr həm tinnitusun yox olduğunu bildirdilər, həm də daha aydın görmə və açıq zehin kimi hissləri təsvir etdilər”, - deyə ABC həkimdən sitat gətirir.
Beləliklə, aydın oldu ki, boyun limfa drenajı ilə mərkəzi sinir sisteminin metabolik təmizlənməsi arasında əlaqə ola bilər. “Mən bunu araşdırdım və nəticədə başa düşdüm ki, beyində böyük ölçüdə diqqətdən kənarda qalan iki çıxarma yolu var: beyin qişalarının limfatik damar sistemi və psevdolimfatik sistem. Çox güman ki, bu yollar beta-amiloid - Altsheymer xəstəliyinin inkişafı ilə əlaqəli olan zülal kimi zəhərli maddələrin əməliyyat edilməsi ilə sıx bağlıdır. Heyvanlarda aparılan eksperimental yoxlamadan sonra xəstəxananın etik komitəsinə ərizə ilə müraciət etdim və onlar bunu təsdiqlədilər. Super mikrocərrahiyyə üsullarından istifadə edərək boyundakı aşağı təzyiqli damarlarla dərin boyun limfa toxumalarının birləşdirilməsini nəzərdə tutan bu əməliyyat belə yarandı”, - deyə Se Cinpin vurğulayıb.
İyirmi Çin xəstəxanası yaxın illərdə əməliyyatın etibarlılığını nümayiş etdirmək üçün 587 xəstənin iştirakı ilə randomizə edilmiş nəzarət olunan tədqiqata başlayacaq.
Hazırda Sinqapurun Changi General Hospitalından olan plastik cərrahlar qrupu Çinə bir neçə səfərdən və dcLVA prosedurlarının ətraflı öyrənilməsindən sonra Çin üsulu ilə ilk əməliyyatı həyata keçirəcək. ABŞ-dakı beş mərkəz artıq etik təsdiq almağa çalışır, Almaniya, İsveçrə, Yaponiya və Cənubi Koreyada bir neçə aparıcı xəstəxana da ilkin hazırlıq işləri aparır.
