Bu gün Çernobıl Atom-Elektrik Stansiyasında (AES) qÉza baÅ vermÉsindÉn 39 il ötür.
Adalet.az xatırladır ki, XX Ésrin faciÉsi adlandırılan bu hadisÉ Ésrin Én böyük texnogen fÉlakÉti olub.
QÉza 1986-cı il aprelin 26-da baÅ verib. AES-in dördüncü enerji blokunda baÅ verÉn partlayıŠnÉticÉsindÉ Étraf mühitÉ çoxlu miqdarda radioaktiv maddÉ yayılıb. PartlayıÅın gücü vaxtilÉ Xirosimaya atılmıŠbombanın 500 misli qÉdÉr olub. FÉlakÉtin ilk günlÉrindÉ partlayıÅ, yanÄın vÉ kÉskin Åüalanmadan 50 nÉfÉr ölüb.
HadisÉnin tÉsirindÉn, yaratdıÄı xÉstÉliklÉrdÉn indiyÉ qÉdÉr ölÉnlÉrin dÉqiq sayı bilinmÉsÉ dÉ, ehtimal olunur ki, bu 50-100 min nÉfÉr ola bilÉr.
Bununla yanaÅı Ukrayna, Rusiya vÉ Belarusun 145 min kvadrat kilometrdÉn çox Érazisi radioaktiv çirklÉnmÉyÉ mÉruz qalıb. QÉzadan sonra AES Étrafındakı 30 kilometrlik zonada yaÅayan 115 mindÉn çox insan köçürülüb. ÜmumilikdÉ, 586 min nÉfÉr radioaktiv çirklÉnmÉnin fÉsadları ilÉ üzlÉÅib. Onlardan 200 mini qÉzanın nÉticÉlÉrinin aradan qaldırılmasında iÅtirak edÉnlÉr, 116 mini Çernobılda yaÅayanlar, 270 mini isÉ Ukrayna vÉ Belarusun radiasiyaya mÉruz qalmıŠrayonlarında yaÅayanlardır.
Çernobıl qÉzasının fÉsadlarının aradan qaldırılmasında SSRİ-dÉ yaÅayan digÉr xalqların nümayÉndÉlÉri kimi azÉrbaycanlılar da aktiv iÅtirak ediblÉr. İÅlÉrÉ ümumilikdÉ 7 min azÉrbaycanlı cÉlb edilib, onlardan 2 mini bu illÉr ÉrzindÉ müxtÉlif xÉstÉliklÉrdÉn ölüb.
Çernobıl AES 2000-ci il dekabrın 15-dÉ tamamilÉ baÄlanıb.
Qeyd edÉk ki, BMT aprelin 26-nı BeynÉlxalq Radiasiya QÉzaları vÉ FÉlakÉtlÉri Qurbanlarının XatirÉ Gününü elan edÉndÉn sonra 2003-cü ilin dekabrında qurumun BaÅ Assambleyası hÉmin qÉrarı dÉstÉklÉyib vÉ tÉÅkilata üzv ölkÉlÉri hÉmin günü qeyd etmÉyÉ çaÄırıb.